WIJN

Wijntrends
Patrick Fiévez

De consumptie van wijn evolueert voortdurend, zowel privé als in de restaurants.

Wat zijn de huidige trends?

De antwoorden op die vraag worden gegeven door twee sommeliers, twee importeurs-distributeurs en wijnhandelaars. En ook door statistieken en studies die een licht werpen op de evolutie van de markt.

©Louchebem

De rol van de sommelier: de platgetreden paden verlaten

Maxime Sanzot is sommelier in het restaurant ‘Racines’ in Floreffe. Hij werd derde tijdens de laatste wedstrijd voor de beste sommelier van België, de officiële wedstrijd georganiseerd door de Sommeliersgilde. ‘De smaak van de klant verandert niet echt. Hij wil gerustgesteld worden, op veilig spelen, en bestelt wat hij kent. Ik heb echter gemerkt dat hij nu de voorkeur geeft aan wijngaarden op menselijke schaal. Bordeaux gaat achteruit en bourgogne blijft, ondanks zijn huidige beschikbaarheid na een zeer slechte oogst in 2021 en zijn prijzen, in trek. Franse regio’s zijn in opkomst, zoals de Jura, met witte wijnen met een uitgesproken karakter. Onze klanten staan zeer open voor ons advies. Ze zijn ruimdenkend en aarzelen niet om, na onze suggesties, de platgetreden paden te verlaten. Dat is ook onze rol. Ik stel bijvoorbeeld Duitse en Oostenrijkse wijnen voor die in Wallonië minder bekend zijn dan in Vlaanderen. Belgische bubbels zijn in trek. Als er een per glas wordt geserveerd, wordt deze aanbevolen boven andere mousserende wijnen. Voor Italiaanse en Spaanse wijnen zie ik niet echt vooruitgang in de verkoop. Voor ‘bio’ wijnen merken we ook een gestage vraag op.’

‘Bij het voorstellen en presenteren van wijnen aan klanten moet je hen laten watertanden’

Vincent Collard (28 jaar) werkt al vier jaar als sommelier in het restaurant van sterrenchef Alain Bianchin in Overijse. Zijn vaststelling? Er is een groeiende vraag naar ‘bio’- en ‘natuur’-wijnen van kleine producenten. “Maar we verkopen ook nog steeds veel grote wijnen zoals bourgognewijnen. Deze middag bestelde een klant bij de lunch een Echezeaux voor € 450 per fles. Ook de Franse zuidelijke wijnen (Languedoc, Roussillon, Zuidwest) zijn erg in trek. En buiten Frankrijk bied ik graag Duitse witte wijnen van het druivenras Riesling aan en ook Portugese rode en witte wijnen. In dat geval is een ‘watertandende’ presentatie noodzakelijk. Het is niet gemakkelijk om een Vinho Verde te suggereren bij het voorgerecht.

“Ondanks de prijsstijgingen is er bij onze klanten nog steeds veel vraag naar champagne en bourgogne” (Jean-Gabriel De Coninck)

Als traditionele importeur (sinds 1886) is De Coninck agent voor grote wijndomeinen als L. Roederer, Drouhin, Jaboulet, Daguenau, Trevallon, en tevens eigenaar van Château Martet in Bordeaux. “Ondanks de prijzen en het tekort door een slechte oogst in 2021, is er veel vraag naar bourgognewijnen, vooral in de Horeca. Voor bordeauxwijnen is er niet echt een verandering. Maar gezien de prijs van de ‘grands crus’ zijn het de ‘tweede wijnen’ van deze grote wijnkastelen die in trek zijn. Ik merk zelfs een lichte verjonging van de liefhebbers van bordeauxwijnen,” zegt Jean-Gabriel De Coninck ons, die besloten heeft om geen wijnen van buiten Europa meer te importeren en zich volledig op Europese wijnen te richten. “Waarom een Nieuw-Zeelandse sauvignonwijn kopen als er uitstekende in Frankrijk zijn?” Voor hem is de beste kwaliteit/prijsverhouding in Europa te vinden bij de Spaanse wijnen, waarin een grote ontwikkelingspool bestaat. Hij wijst ook op het succes van de Rhône- en Provençaalse Bandolwijnen.

‘Natuur’-wijnen: een groeiende nichemarkt

Drie vennoten die gespecialiseerd zijn in ‘natuur’- en ‘bio’-wijnen: Agathe, Vivien en Baptiste vormen het trio van ‘Titulus’, een wijnhandel en -bar in Brussel en Antwerpen. Maar liefst 500 referenties worden er aangeboden. “Toen we Titulus in 2011 begonnen, vormde dit soort wijn een niche op de markt. We zien dat het groeit. Overtuigde wijnliefhebbers keren niet terug naar conventionele wijnen. Zij hebben wijnen ontdekt die beter verteerbaar zijn, rechtlijnig, schoon, met weinig of geen zwavel. Natuurlijk is het waar dat er geen wetgeving voor bestaat. Onze rol is de producenten goed te kennen. Natuurlijk zijn er ook ‘natuur’- wijnen met gebreken zoals reductie (*). We moeten uitleggen wat dat is. De klanten richten zich op frisse, fijne en lichte wijnen zoals die uit de Loire, maar ook op rode en witte wijnen uit Zuidwest-Frankrijk, gemaakt van originele druivenrassen,” vertelt Vivien ons.

©Louchebem

In Frankrijk blijft wijn de favoriete alcoholische drank voor vrouwen (45%). Voor mannen is het nu – voor het eerst – bier geworden (59%).

Wat zijn de favoriete wijnen van de consumenten in de hele wereld?

De enquête van Sopexa levert een interessante en belangrijke studie. De ‘Wine Trade Monitor’ vertelt ons wat de huidige wijntrends in de wereld zijn. 1.044 professionals (importeurs, groothandelaars, distributeurs, wijnhandelaars, inkopers in de detailhandel) analyseerden de markt in zeven landen: Duitsland, België, China, de Verenigde Staten, Japan, Canada en Nederland. Een eerste vaststelling betreft de gemiddelde herkomst van de referenties. Japan staat bovenaan met maar liefst 11 verschillende landen. In Europa heeft België met 5,4 referenties het kleinste aanbod. De eerste plaats wereldwijd is geen verrassing. Frankrijk staat bovenaan de lijst van gecommercialiseerde productielanden: 90% van de ondernemers neemt zijn wijnen in hun aanbod op. Italië (82%) en Spanje (76%) volgen, volgens de percentages van de respondenten van deze enquête. Wij wijzen ook op de vijfde plaats van Portugal, dat zijn referenties duidelijk verhoogt, zoals ook voor ons land het geval is. De achteruitgang van Australische wijnen is ook opmerkelijk. Voor witte wijnen staan drie Franse regio’s in de top drie: Languedoc (‘South of France’), Loire en Bourgogne. Maar in de Verenigde Staten is het de Portugese Vinho Verde die bovenaan het podium staat. Globaal gezien steekt Bordeaux er met kop en schouders bovenuit, maar verwacht wordt dat de wijnen uit de Languedoc en de Rhône (nog steeds Frans) zullen stijgen. Nederlanders en Duitsers waarderen steeds meer Italiaanse wijnen uit Apulië en Piemonte. In rosé blijft de Provence de onbetwiste leider, gevolgd door de Languedoc- en Italiaanse rosé.

De grootste wijnconsumenten ter wereld

Dat zijn de Fransen met 44,2 liter per hoofd van de bevolking. Ze liggen voor op de Slovenen en de Kroaten. De ranglijst is opgesteld voor landen met meer dan 300.000 inwoners. Maar buiten dit minimum dat vereist is om op de ranglijst te komen, zou de grote winnaar een klein land met slechts 800 inwoners zijn. Met 73,80 liter per hoofd van de bevolking is het Vaticaan in feite het ‘land’ waar de meeste wijn wordt geconsumeerd. En België? We staan op de twaalfde plaats met 24 liter, maar vóór Spanje (21,5 liter) en het Verenigd Koninkrijk (20,2 liter).

Champagne: verkoop weer in de lift

Tijdens de coronacrisis hadden mousserende wijnen niet veel succes. Met het einde van de sombere sfeer begeleiden bubbels weer de feestelijkheden. Neem nu champagne. In 2021 bereikte de verkoop 320 miljoen flessen. Dat is het hoogste cijfer in tien jaar. In België werden in 2021 (officieel) 10,31 miljoen flessen verkocht. Zonder de privé-import in autokoffers te vergeten. Wij zijn het eerste land ter wereld dat zoveel champagnes van verschillende wijnboeren importeert. In 2021 waren dat er 457.

(*) De reductie of “smaak van reductie” roept een gesloten, muffe smaak op. Het kan het gevolg zijn van onvoldoende beluchting tijdens de gisting. Wanneer de wijn wordt belucht, bijvoorbeeld in een karaf, kan deze smaak vervagen en zelfs verdwijnen.